تقيه چيست و از کجا آمده است؟

در نظر دين اسلام ، عقيده انسان از جان او داراي ارزش بيشتري است . تاجايي که در برخي موارد انسانها جان خود را فداي ايمان و عقيده خویش مي کنند . اما اين عقيده و ايمان ، امري دروني است . بنابراين گاهی پيش مي آيد که آدمي به خاطر شرايط نامناسب و اکراه و اجبار عده اي نتواند آن طور که فکر مي کند و ايمان و عقيده دارد ، سخن بگويد و يا حتي در درجه بالاتر ، ابراز عقيده جان او را به خطر بياندازد که در اين شرايط بر طبق حکم عقل و دستور قرآن بايد ازاظهار عقيده خود ، اجتناب نمايد . حتی در مرتبه بعد ، اگر لزوم داشت باید خلاف عقيده اش را نیز به زبان بياورد ( باز هم تأکيد مي کنيم که عقيده ، برتر از جان آدمي است ، اما ابراز عقيده با عقيده داشتن متفاوت است ) .

خداوند در قرآن افرادي را که تقيه مي کنند از کافران جدا نموده و در حقيقت تقيه را جايز و تقيه کننده را مسلمان دانسته است .⁽¹⁾  و همچنين در قسمت ديگر ، جريان مؤمن آل فرعون را بازگو مي کند و در وصف او ميگويد که او ايمانش را پنهان مي نمود⁽²⁾ و او را نیزتأييد مي نمايد . البته تقيه نيز مانند بسيار از قوانين و احکام اسلامي در هر شرايطي قابل اجرا نيست و تنها در برخي از شرايط مي توان تقيه نمود ؛  به عنوان مثال اگر تقيه نمودن يک فرد و اظهار مطالب خلاف عقيده اش توسط او ، اثرات اجتماعي جبران ناپذيري داشته باشد و باعث گمراهي عده اي شود ، قطعا اسلام آنرا تأييد نمي کند و در اين موارد تقيه حرام است . به عبارت ديگر يکي از فلسفه هاي تقيه ، بقاي دين است . پس بديهي است هنگامي که طبق شرايطي جهاد اسلامي و يا امربه معرف و نهي از منکر و يا ساير احکام واجب مي شود ، نبايد تقيه کرد .